Kim ngạch xuất khẩu cà phê Việt Nam năm 2024 lần đầu tiên vượt mốc 5 tỷ USD, khẳng định vị thế nhà sản xuất cà phê Robusta lớn nhất thế giới và nhà xuất khẩu cà phê lớn thứ hai toàn cầu. Trước tiềm năng phát triển mạnh mẽ, ngành cà phê Việt Nam đang đặt mục tiêu đạt doanh thu 20 tỷ USD/năm trong tương lai.

Lễ hội Cà phê lần thứ 9 bà về hướng tới phát triển bền vững, nâng cao, kéo dài chuỗi giá trị sản phẩm - Ảnh: VGP/Minh Khôi

Xuất khẩu cà phê tăng trưởng mạnh, mở ra cơ hội lớn

Kim ngạch xuất khẩu cà phê Việt Nam năm 2024 lần đầu tiên vượt mốc 5 tỷ USD, khẳng định vị thế nhà sản xuất cà phê Robusta lớn nhất thế giới và nhà xuất khẩu cà phê lớn thứ hai toàn cầu. Trong đó, Đắk Lắk - "Thủ phủ cà phê của Việt Nam" đóng góp khoảng 18% kim ngạch xuất khẩu, thương hiệu và Chỉ dẫn địa lý "Cà phê Buôn Ma Thuột" có mặt ở hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Trước tiềm năng phát triển mạnh mẽ, ngành cà phê Việt Nam đang đặt mục tiêu đạt doanh thu 20 tỷ USD/năm trong tương lai. Tuy nhiên, ngành cà phê Việt Nam cũng đối mặt với nhiều thách thức như tỉ lệ chế biến sâu thấp, sản phẩm chưa đa dạng, áp lực cạnh tranh và tiêu chuẩn thị trường quốc tế ngày càng cao…

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, hiện nay, diện tích trồng cà phê của cả nước đạt khoảng 710.000 ha, trong đó tỉnh Đắk Lắk đóng góp gần 18% tổng kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, ngành cà phê vẫn chủ yếu xuất khẩu thô, trong khi tỉ lệ chế biến sâu còn thấp, dẫn đến giá trị gia tăng chưa cao.

Vậy làm thế nào để đạt được mục tiêu đưa cà phê Việt vươn ra thị trường thế giới và khẳng định được thương hiệu, từ đó đem lại giá trị xuất khẩu cao cho ngành hàng này. Để thực hiện mục tiêu này, các chuyên gia tại Hội nghị Giao thương quốc tế-kết nối, nâng tầm cà phê Việt, tổ chức trong khuôn khổ Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9, đã đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao giá trị và khả năng cạnh tranh của cà phê Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Phát biểu chỉ đạo tại khai mạc Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã nhấn mạnh: "Để đạt mục tiêu 20 tỷ USD, ngành cà phê Việt Nam phải phát triển theo hướng thông minh, tuần hoàn và bền vững. Đây không chỉ là bài toán kinh tế mà còn là trách nhiệm đối với môi trường và xã hội."

Sản xuất cà phê theo hướng bền vững và tuần hoàn là xu hướng tất yếu để tăng giá trị xuất khẩu và thương hiệu cho cà phê Việt - Ảnh: VGP/TL

Chiến lược phát triển bền vững cho ngành cà phê

Theo các chuyên gia và các nhà sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu cà phê tại Hội nghị Giao thương quốc tế-kết nối, nâng tầm cà phê Việt, tổ chức trong khuôn khổ Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9, cần tập trung vào những giải pháp sau:

Thứ nhất, ngành cà phê cần đẩy mạnh chế biến sâu để gia tăng giá trị sản phẩm. Hiện nay, hơn 90% cà phê xuất khẩu của Việt Nam vẫn ở dạng thô. Để nâng cao giá trị gia tăng, các doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ chế biến hiện đại, phát triển các sản phẩm như cà phê hòa tan, viên nén, cà phê đặc sản. Mục tiêu đến năm 2030 là nâng tỉ lệ chế biến sâu lên 30-40%, thay vì chỉ dưới 10% như hiện tại.

Thứ hai, việc xây dựng thương hiệu cà phê Việt Nam cần được chú trọng hơn. Với thương hiệu và chỉ dẫn địa lý "Cà phê Buôn Ma Thuột" đã được bảo hộ tại hơn 100 quốc gia, ngành cà phê Việt Nam có thể mở rộng xuất khẩu vào các thị trường cao cấp như EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, nơi tiêu chuẩn chất lượng rất cao nhưng cũng mang lại giá trị lớn.

Thứ ba, sản xuất cà phê theo hướng bền vững và tuần hoàn là xu hướng tất yếu. Các mô hình trồng cà phê thân thiện với môi trường, ứng dụng công nghệ cao, giảm sử dụng hóa chất nông nghiệp đang được khuyến khích. Điều này không chỉ giúp tăng sản lượng mà còn đáp ứng các tiêu chuẩn ESG (môi trường, xã hội, quản trị), giúp cà phê Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào hệ thống phân phối toàn cầu.

Bà Vanusia Nogueira, Tổng Giám đốc Tổ chức Cà phê thế giới (ICO) nhận định: "Việt Nam có tiềm năng trở thành trung tâm chế biến và xuất khẩu cà phê Robusta hàng đầu thế giới. Điều quan trọng là cần tập trung vào chất lượng, công nghệ và xây dựng thương hiệu quốc gia mạnh mẽ."

Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc Evans Knapper trải nghiệm Thiền cà phê - Ảnh: VGP/TL

Vai trò của doanh nghiệp trong nâng cao chuỗi giá trị cà phê Việt Nam

Bên cạnh các chính sách hỗ trợ từ Nhà nước, sự tham gia của doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao giá trị ngành cà phê. Trong khuôn khổ hội nghị, Trung Nguyên Legend đã công bố kế hoạch xây dựng Nhà máy cà phê năng lượng sinh thái bền vững lớn nhất Đông Nam Á, đạt tiêu chuẩn Net Zero. Nhà máy này không chỉ giúp tăng sản lượng chế biến mà còn tạo ra nguyên liệu giá trị cao, góp phần nâng cao vị thế của cà phê Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Cùng với phát triển sản xuất-xuất khẩu, việc nâng cao thương hiệu và sự nhận diện của cà phê Việt trên thị trường thế giới qua đưa văn hóa uống, thưởng thức cà phê cũng là một trong những chiến lược mà Trung Nguyên Legend đã và đang triển khai.

Hiện nay, hệ thống không gian Trung Nguyên Legend, Thế giới cà phê Trung Nguyên Legend đang phát triển tại Việt Nam, Mỹ, Trung Quốc và sắp tới là Australia, Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc, Dubai, Pháp, Đông Nam Á, châu Á, châu Âu,… sự ra mắt phiên bản mới cùng kế hoạch bùng phát mô hình Trung Nguyên E-Coffee tiếp tục góp phần hiện thực hóa tầm nhìn"nâng tầm thưởng thức văn hóa cà phê Việt Nam" và tạo dựng hình ảnh cường quốc cà phê Việt Nam của tập đoàn Trung Nguyên Legend.

Đưa văn hóa uống, thưởng thức cà phê cũng là một trong những chiến lược nâng cao thương hiệu và sự nhận diện của cà phê Việt trên thị trường thế giới.

Chia sẻ về mục tiêu đạt doanh thu 20 tỷ USD/năm trong tương lai của cà phê Việt, Chủ tịch Tập đoàn Trung Nguyên Legend, ông Đặng Lê Nguyên Vũ đã nhận định: "Ngành cà phê VIệt Nam có thể đem về 20 tỷ USD một năm nếu chúng ta biết cách làm tốt hơn hiện nay cũng như xây dựng được một chiến lược quốc gia về phát triển ngành cà phê".

Ngoài Trung Nguyên, Phúc Sinh Group-một trong những doanh nghiệp xuất khẩu cà phê lớn nhất Việt Nam-cũng đang tập trung phát triển mô hình sản xuất xanh, ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc, đảm bảo tiêu chuẩn bền vững. Ông Phan Minh Thông, Chủ tịch Phúc Sinh Group, cho biết: "Sự chuyển đổi từ xuất khẩu cà phê thô sang chế biến sâu là xu hướng tất yếu. Phúc Sinh đã và đang đầu tư vào quá trình phát triển ngành cà phê bền vững qua phát triển sản xuất-kinh doanh theo hướng ESG để đưa cà phê Việt Nam tiến xa hơn trên thị trường quốc tế."

Với sự ủng hộ của các cơ quan nhà nước, tinh thần quyết tâm của chính quyền địa phương và sự chung tay đồng hành của cộng đồng các chuyên gia, người trồng, sản xuất cà phê, cũng như sự nỗ lực của những doanh nghiệp đã và đang đưa Việt Nam chuyển mình từ một cường quốc xuất khẩu cà phê Robusta hàng đầu thế giới về sản lượng, chất lượng, từng bước vươn lên vị trí trung tâm góp phần hiện thực hóa tầm nhìn 20 tỷ USD/năm cho ngành cà phê Việt Nam, để một ngày "nói tới cà phê thế giới sẽ nghĩ tới Việt Nam".

(nguồn: baochinhphu.vn)