Các nhà khoa học vừa phát hiện thêm một lợi ích ít ngờ tới: tập thể dục đều đặn và bổ sung omega-3 có thể giúp bảo vệ răng miệng, ngăn ngừa viêm quanh chóp răng, một căn bệnh âm thầm nhưng có thể dẫn đến tiêu xương và mất răng.

Tập thể dục đều đặn và bổ sung omega-3 từ lâu được xem là hai thói quen tốt cho sức khỏe tim mạch và não bộ - Ảnh minh họa

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Scientific Reports của nhóm khoa học thuộc Đại học Bang São Paulo (Brazil) đã chứng minh rằng sự kết hợp giữa vận động thể chất và bổ sung omega-3 không chỉ giúp điều hòa miễn dịch, mà còn làm giảm viêm và tổn thương mô quanh răng, một cơ chế quan trọng trong phòng ngừa bệnh lý nha chu, bảo vệ sức khỏe răng miệng.

Omega-3 là nhóm axit béo không no, thường có nhiều trong cá hồi, cá thu, hạt lanh, óc chó hoặc các loại dầu thực vật. Trong nhiều năm qua, omega-3 nổi tiếng với khả năng hỗ trợ tim mạch, cải thiện trí nhớ, làm giảm mỡ máu, chống viêm và bảo vệ tế bào thần kinh.

Dưới góc độ sinh học, omega-3 có thể ức chế quá trình sản sinh các cytokine gây viêm, những phân tử được ví như "tín hiệu báo động" khiến hệ miễn dịch phản ứng quá mức.

Khi kết hợp với hoạt động thể chất vốn cũng giúp cải thiện lưu thông máu, tăng sản sinh tế bào miễn dịch và giảm stress oxy hóa, hai yếu tố này tạo nên một hiệu ứng cộng hưởng, giúp cơ thể kiểm soát phản ứng viêm hiệu quả hơn.

Giáo sư Rogério de Castilho, người đứng đầu nhóm nghiên cứu, cho biết: "Chúng tôi phát hiện rằng tập thể dục một mình đã mang lại lợi ích miễn dịch toàn thân, nhưng khi kết hợp với omega-3, hiệu quả bảo vệ mô xương và giảm viêm quanh chóp răng còn mạnh mẽ hơn nhiều".

Trong nghiên cứu, các nhà khoa học gây viêm quanh chóp răng ở 30 con chuột, sau đó chia thành ba nhóm: nhóm không can thiệp, nhóm tập bơi 30 ngày liên tục, và nhóm vừa tập vừa được bổ sung omega-3.

Kết quả cho thấy nhóm chỉ tập thể dục đã có phản ứng miễn dịch tốt hơn nhóm không điều trị, ít mất xương ổ răng và viêm giảm rõ rệt. Tuy nhiên, nhóm vừa tập vừa dùng omega-3 đạt kết quả vượt trội nhất: mô xương quanh răng gần như không bị tiêu, các chỉ số viêm như interleukin-17 (IL-17) và TNF-α giảm sâu, trong khi số lượng tế bào hủy xương (osteoclasts)  vốn là "thủ phạm" chính gây tiêu xương thì giảm đáng kể.

Phân tích CT vi mô (micro-CT) vùng hàm cho thấy nhóm này có mật độ xương ổn định, mô nướu khỏe mạnh và phản ứng viêm thấp nhất trong ba nhóm.

Viêm quanh chóp răng hay viêm vùng chóp thường khởi phát âm thầm do sâu răng lan vào ống tủy. Khi vi khuẩn xâm nhập đến chóp răng, chúng gây ra nhiễm trùng và viêm kéo dài ở mô xương quanh chân răng. 

Người bệnh có thể không cảm nhận được gì trong giai đoạn đầu, cho đến khi xuất hiện đau, sưng hoặc mủ. Nếu không điều trị, bệnh có thể gây tiêu xương, lung lay răng, thậm chí ảnh hưởng đến tim mạch, thận và chuyển hóa.

Giáo sư Castilho cho biết thêm: "Đây là tình trạng nhiều người mắc mà không hay biết, đặc biệt ở những người có miễn dịch yếu hoặc mắc bệnh mạn tính. Trong những giai đoạn suy giảm đề kháng, viêm quanh chóp có thể chuyển sang cấp tính, gây sưng đau và biến chứng nghiêm trọng".

Các chuyên gia cũng lưu ý, viêm quanh chóp răng có mối liên hệ hai chiều với nhiều bệnh toàn thân như tiểu đường, xơ vữa động mạch, hội chứng chuyển hóa hay bệnh thận. Nhiễm trùng mãn tính ở vùng chóp có thể làm nặng thêm các rối loạn chuyển hóa, trong khi các bệnh này lại khiến tình trạng viêm răng tiến triển nhanh hơn.

Nghiên cứu từ Brazil mở ra một hướng tiếp cận mới trong chăm sóc nha khoa và y học dự phòng. Dù còn cần thử nghiệm lâm sàng ở người, kết quả cho thấy việc duy trì lối sống năng động và chế độ ăn giàu omega-3 có thể giúp cơ thể tự cân bằng phản ứng viêm, đồng thời củng cố hệ miễn dịch, hai yếu tố cốt lõi trong việc ngăn ngừa bệnh răng miệng.

Tác dụng "kép" của bộ đôi thể dục - omega 3

Giáo sư Ana Paula Fernandes Ribeiro, đồng tác giả nghiên cứu, nhấn mạnh: "Bên cạnh việc đánh răng, súc miệng hay khám nha định kỳ, những thay đổi đơn giản như tập thể dục thường xuyên và bổ sung đủ omega-3 cũng có thể trở thành 'liều thuốc tự nhiên' bảo vệ răng nướu của chúng ta".

Bộ đôi thể dục và omega-3 vì thế không chỉ giúp trái tim khỏe mạnh và trí óc minh mẫn, mà còn mang đến một nụ cười bền vững từ bên trong.

(nguồn: tuoitre.vn)