Không chỉ những bệnh nhân ung thư, giảm béo thực hiện nhịn ăn gián đoạn mà nhiều người khỏe mạnh cũng thực hiện để phòng ngừa bệnh tật. Tuy nhiên, nhịn ăn sai cách có thể gây biến chứng tim mạch, đột quỵ, tiểu đường, cao huyết áp...

Tập thể dục, ăn uống khoa học là tốt nhất cho sức khỏe - Ảnh minh họa

Trào lưu "bỏ đói khơi dậy tiềm năng cơ thể" có tốt?

Trào lưu nhịn ăn gián đoạn giảm béo, phục hồi vóc dáng, thải độc và phòng ngừa bệnh tật đang là một xu hướng không chỉ tràn lan trên mạng xã hội mà nhiều người sử dụng. Họ cho rằng "bỏ đói để khơi dậy tiềm năng cơ thể"!

Thực tế có rất nhiều phương pháp thực hiện nhịn ăn gián đoạn, nhưng phổ biến nhất là:

Phương pháp 16/8: Nhịn ăn trong 16 giờ và ăn uống bình thường trong 8 giờ còn lại.

Phương pháp 5:2: Ăn uống bình thường trong 5 ngày trong tuần và giảm lượng calo đầu vào (ăn khoảng 500-600 calo) trong 2 ngày còn lại. Thực đơn bao gồm thực phẩm giàu protein và rau xanh.

Phương pháp Eat-Stop-Eat: Chọn một ngày trong tuần để nhịn ăn trong 24 giờ.

Ngoài ra, còn có nhiều phương pháp khác có tên Warrior Diet, Alternate Day Fasting và Extended Fasting...

Bác sĩ Dư Quang Châu, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và ứng dụng năng lượng cảm xạ, cho biết sự thật là chúng ta thường ăn quá nhu cầu cơ thể, lượng dư thừa được dự trữ trong một kho chứa ở gan và các tế bào, dưới dạng mỡ và đường.

Khi ngày nào cũng ăn dư thừa thì kho dự trữ đó sẽ đầy, đường mỡ lan ra cơ thể, vào máu và gây ra các bệnh tiểu đường, máu nhiễm mỡ, béo phì... Đặc biệt lượng mỡ, đường dự trữ lâu trong gan sẽ bị hư, trở thành độc tố. Gan bị nhiễm độc bởi chính các thức ăn dự trữ dư thừa này là lý do cho các chứng bệnh lũ lượt kéo tới.

Năm 2016, giáo sư Yoshinori Oshumi người Nhật đã giành giải Nobel Y học với công trình nghiên cứu phát hiện ra cơ chế "tự thực" của tế bào. Phát hiện này đã mở ra những cách hiểu mới về khả năng thích nghi với cơn đói hoặc phản ứng của cơ thể khi bị viêm nhiễm.

Đó là cơ thể "tự tiêu hóa các phần tử yếu kém trong tế bào" và tiếp đó "tự sản xuất" khoảng 60-70% nhu cầu cơ thể. 

Thế nên ăn càng nhiều thì cơ thể phải tìm cách đẩy ra càng lớn, gan thận càng quá tải. Giải pháp cho vấn đề này đó chính là "bỏ đói cơ thể", hay gọi là nhịn ăn gián đoạn.

Bỏ bữa sáng có thể liên quan đến bệnh tim mạch và tử vong, do đó nên cân nhắc khi áp dụng nhịn ăn gián đoạn - Ảnh: Shutterstock

Theo bác sĩ Dư Quang Châu, bỏ đói cơ thể, ăn gián đoạn 18/6 giúp khơi dậy tiềm năng cơ thể giúp tăng cường chuyển hóa, giảm béo, giảm mỡ, cải thiện vấn đề gan nhiễm mỡ, tiểu đường, tim mạch, chống lão hóa, phòng ngừa bệnh tật, ung thư...

Tuy nhiên, nếu không thực hiện đúng cách, phương pháp nhịn ăn gián đoạn tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Nguy cơ ảnh hưởng tính mạng ở một số nhóm người bệnh 

Phân tích về vấn đề này, các bác sĩ cho biết hệ tiêu hóa rất quan trọng với sức khỏe con người, chế độ dinh dưỡng khoa học, cân đối, phù hợp với từng cá thể là rất cần thiết.

Nhịn ăn gián đoạn hiện đang là một trong những xu hướng duy trì sức khỏe và hình thể rất phổ biến hiện nay, thường được sử dụng để giảm cân. 

Giảm cân có liên quan nhiều hơn đến tình trạng sức khỏe tốt hơn và hạnh phúc tổng thể. Đó là một mô hình ăn uống trong đó ngày hoặc tuần của bạn được chia thành thời gian nhịn ăn và ăn uống.

Mặt khác, nhịn ăn gián đoạn nhấn mạnh vào thời điểm ăn. Những người theo chế độ nhịn ăn gián đoạn thường kéo dài thời gian ngủ và bỏ bữa sáng. Họ ăn trưa vào khoảng giữa trưa, sau đó là bữa tối sớm trước 20h.

Nếu bỏ bữa không ăn, cơ thể sẽ bị rối loạn chuyển hóa ngược. Cụ thể, khi không ăn, cơ thể phải sử dụng các chất dự trữ trong cơ thể, chuyển hóa thành năng lượng để cơ thể sử dụng. Hậu quả của rối loạn chuyển hóa ngược sẽ gây ra nhiều biến chứng như bệnh tim, đột quỵ, tiểu đường, cao huyết áp...

Tại phiên họp khoa học của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ ở Chicago đầu năm nay, các nghiên cứu cho thấy những người nhịn ăn gián đoạn dưới 8 giờ mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh tim mạch gây tử vong cao hơn 91% so với những người ăn uống bình thường. 

Phân tích cho biết những người đã mắc bệnh tim mạch và chỉ ăn trong từ 8 - 10 giờ mỗi ngày cũng có nguy cơ tử vong do bệnh tim hoặc đột quỵ cao hơn 66%.

GS.TS Nguyễn Bá Đức, nguyên giám đốc Bệnh viện K, cho biết nhiều người nhịn ăn, hoặc không ăn chất đạm để giết khối u là một quan điểm phản khoa học và rất nguy hiểm đối với người bệnh.

Bởi bản chất của bệnh ung thư là các tế bào ung thư lấy ngay những yếu tố dinh dưỡng của cơ thể, của những tế bào lành để phát triển xâm lấn vào các tổ chức xung quanh, vào tế bào lành, biến các tế bào lành phục vụ cho tế bào ung thư. Việc nhịn đói hay không nhịn đói tế bào ung thư vẫn phát triển.

Thậm chí khi nhịn đói, ăn thiếu dinh dưỡng, sức đề kháng giảm sút, tế bào ung thư còn phát triển nhanh hơn. Vì tế bào ung thư có phát triển được hay không phụ thuộc vào sức đề kháng của cơ thể.

Những người có sức đề kháng tốt, hệ thống miễn dịch tốt... sẽ kìm hãm sự phát triển của tế bào ung thư. Ngược lại, đối với những bệnh nhân đã suy kiệt cả tinh thần, thể lực và sức đề kháng thì ung thư phát triển nhanh hơn.

Do đó, nếu "đói" thì bệnh nhân sẽ chết vì suy kiệt trước khi chết do bệnh ung thư. Hơn nữa, có đến 50% bệnh nhân khi phát hiện ra ung thư đã có biểu hiện sụt cân, suy dinh dưỡng. 

Việc điều trị cũng cản trở hấp thu dưỡng chất nếu nhịn ăn thì chắc chắn bệnh nhân ung thư sẽ chết do suy dinh dưỡng trước khi chết vì bệnh ung thư.

Ai không nên thực hiện "nhịn ăn gián đoạn"?

Để thực hiện nhịn ăn gián đoạn với mỗi cá nhân, các bác sĩ phải đánh giá thực trạng chiều cao và cân nặng của họ để đánh giá mức độ. Tuy nhiên, nguyên tắc chung được áp dụng là khẩu phần ăn của người thừa cân, béo phì phải giảm từ từ. Nếu giảm ăn đột ngột sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe, giảm đường huyết.

Việc điều chỉnh này kéo dài từ 1 - 2 tháng, thậm chí tới 6 tháng để cơ thể thích nghi với việc giảm năng lượng, trở về ngưỡng bình thường. Kéo dài nhịn ăn gián đoạn sẽ gây ra sốc về thể trạng và dinh dưỡng, nguy hiểm tới sức khỏe, tính mạng.

Một số trường hợp không được thực hiện phương pháp này:

- Có tiền sử bị rối loạn ăn uống.

- Mắc bệnh tiểu đường loại 1.

- Người đang trong giai đoạn thai kỳ và cho con bú

- Trẻ dưới 18 tuổi

- Bệnh nhân đang trong giai đoạn hồi phục sau phẫu thuật.

- Những người có sức khỏe yếu hoặc mắc các bệnh lý mạn tính

- Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú.

- Những người gặp phải các vấn đề về dạ dày.

(nguồn: tuoitre.vn)